Öğrenciler eğitim hayatları boyunca daimi bir öğrenme süreci içinde olurlar. Bu süreç beraberinde sınavları, zorlu sözlüleri, ödev ve projeleri de kapsar. Tüm bunların uzun soluklu yaşandığı bir süreçte öğrencilerde motivasyon desteği nasıl sağlanır ve kaynağı nelerdir, hadi inceleyelim!
Öğrencilerde Motivasyonu Etkileyen Faktörler
Öğrencilerde motivasyon eğitim sürecinde birçok farklı şeyden etkilenebilir. Motivasyon etkenine göre olumlu ya da olumsuz yönde değişebilir. Bu aşamada iki önemli husus vardır: olumlu yöndeki motivasyonu sürdürülebilir kılmak ve olumsuz yöndeki motivasyonu olumlu yöne çevirmek.
İkisi de kendi içerisinde zorluklara sahiptir. Olumlu yöndeki bir motivasyon kimi zaman kısa süreli olabilir. Öğrenci motive olduktan sonra bu süreç kısa sürdüğünde anlık kısa etkili ilerlemeler olabilir. Bu yüzden olumlu yöndeki motivasyonun devamlılığı önemlidir.
Olumsuz yöndeki motivasyonsuzluk ise öğrenci üzerindeki müdahale edilmesi gereken bir süreçtir. Bu süreç dönem dönem olabilir ancak sürekli olması sosyal, akademik ve diğer alanlarda başarısızlıkları tetikleyebilir.
Öğrencilerde motivasyon etkenleri:
- Ailevi etkenler: Aile içerisindeki tartışma, anlaşmazlık, çocuğun söz hakkının olmaması gibi durumlar öğrenci motivasyonunu olumsuz yönde etkileyecektir.
- Başarısızlık hissi: Her birey gibi öğrencilerde elde ettikleri sınav, not vb. durumlarda başarılarının takdir edilmesini isteyebilir.
- Sağlık sorunları: Sağlıksal nedenlerle öğrenciler kendilerinde çalışma motivasyonu bulamayabilir.
- Akran ilişkileri: Ait oldukları sosyal çevre içerisinde ve akranlarıyla kıyaslanmak öğrenci motivasyonun zedeleyebilir.
- Toplumsal olay ve ilişkiler: Toplumun genelini etkileyen pandemi, savaş, yas, terör gibi süreçler öğrenci motivasyonunu olumsuz etkileyecek faktörler arasındadır.
Okuma Önerisi: Eğitim Teknolojileri: Öğretmenler İçin Kılavuz
Öğrencilerde Ders Çalışma Motivasyonu Nasıl Sağlanır?
Öğrencilerin eğitim hayatları boyunca gerek dış etkiler gerekse sınav dönemi gibi yoğun ve yorucu geçen dönemlerde düşün ders çalışma motivasyonu oldukça önemlidir. Bu gibi dönemlerde öğrencilerde motivasyon desteklenmezse kalıcı bir süreç olarak devam edebilir. Ders başarısını sağlayacak mevcut disiplin alışkanlıklarından uzaklaşılabilir.
Öğrencilerin bu gibi dönemlerinde motivasyonu sağlamak için öncelikle sürecin yakın takipçisi olmakta fayda vardır.
Süreç boyunca sorun tespiti ilk aşama olacaktır. Öğrencinin motivasyonunu düşüren kaynağı tespit edip, bir süre ve buna bağlı olarak süreç planlanabilir.
Planlanan süreç boyunca belirli aralıklarla öğrenciyle olan iletişimin yenilenmesi faydalı olur. Bu sayede süreç takibi ve iletişimi başarılı bir şekilde sağlanmış olur.
Öğrencilerde Öz Disiplin Geliştirme
Motivasyon düşüklüğünden hareketle öğrencilerde ders çalışma disiplininde azalmalar ve mevcut rutinlerini bozma eğilimi yaygındır. Başarılarına olan inanç duyguları azalınca öğrenciler, ders çalışma gerekliliğinden uzaklaşırlar.
Motivasyon artıcı ve devam ettirici çalışmalarda hedef kazanım ‘öz disiplindir.’ Öz disiplin kurallarını kendi için en iyi olacak şekilde belirlemiş gibi, motivasyonsuzluk dönemlerinde daha hızlı aksiyon alabilir. Bu yüzden öğrencilerde kendi hayat rutinlerine uygun olarak öz disiplin gelişimi oldukça önemlidir.
Öz disiplin gelişimi için öğrencinin başarılana güvenmesi gerekir. Başarının yalnızca okul ya da sınav başarısı olmadığına inanmalı ve kendi yetenekleri doğrultusunda hedeflerine ulaşacağını bilmelidir.
Öz disiplin geliştirme için en etkin ve hızlı alınabilecek aksiyon, günlük ve haftalık gibi ilk etapta daha kısa sürede ulaşılabilecek hedefler ve rutinler oluşturmak etkili olur.
Öğrencilerde Motivasyon Çalışmaları
Öğrenci motivasyon ve disiplinini artırmak için farklı aktiviteler tercih edilebilir. En önemlisi özellikle sınav süreci gibi dönemlerde başarının yalnızca okul başarısı olmadığını, sınav puanının tek alternatif olmadığını uygun cümle ve örneklerle açıklamaktır.
Öğrenciyle motivasyon kaybına neden olan faktörlerin konuşulması ve çözüm önerilerinin üretilmesi oldukça önemlidir. Bu süreçte öğrencinin, hem sorunun içerisinde hem de çözüm aracı olarak fikir üreten tarafta olması, aslında motivasyonsuzluğun giderilmesine rıza göstermesini sağlar.
Öğrencilerde motivasyon çalışması için fikir panoları oluşturmak ve bunları dönemsel olarak güncellemek amaca giden yolda iyi bir araç olabilir.
Fikir ve hedef panoları oluşturmak hem dijital ortamda yapılabilirliği sayesinde düşük maliyetli olur. Hem yine dijital olması sayesinde telefon gibi herkeste bulunan araçlarla uygulanabilir ve kolay erişilebilir olur. Fiziksel olarak bir fikir panosu üreterek aşama aşama ilerleyerek öğrenci motivasyonunda sürekliliği sağlama ve artırma amaçlarına ulaşılabilir.
Öğrenci motivasyonu özellikle sınav haftaları, üniversite sınavları, proje sunumları, tez savunmaları gibi eğitim hayatının başlıca önemli dönemlerinde düşüşe geçebilir. Gerek süreç boyunca yaşanan fiziksel yorgunluk gerekse zihinsel yorgunluk bunlara neden olabilir. Sürecin yönetimi ve disipline edilmesi bu yüzden oldukça önemlidir.
Daha Fazla Makale
